Enklaskoù « Splann ! » da selaou@enklaskousplann

Penaos ‘mañ kont ganeoc’h dibaoe an 9 a viz Even ? Ar goulenn-mañ hon eus graet ouzhoc’h-c’hwi hag a sach hon evezh war ar pemdez. Penaos ho peus bevet disoc’hoù dilennadegoù Europa en ur welet ar Vodadeg vroadel o kreskiñ hag ar Vodadenn vroadel o vezañ dismantret ? Roet hon eus ar gaoz da nav den a zo bet lañserien enklaskoù dre m’o deus sachet hon evezh war gudenn mañ kudenn. Ha n'eo ket souezhus e vefe ankeniet an holl anezho.

War digarez hon emgav miziek e vo lakaet ar gaoz hiziv war ur gevredigezh nevez lakaet war droad, Arsellva gall an tagadennoù ouzh ar frankiz kazetenniñ (Ofalp). Hennezh a vo sañset da renabliñ an tagadennoù a-enep ar gazetennerien ha kazetennerezed, met ivez da reiñ da c’hoût d’an dud petra efed o deus an tagadennoù-se war an demokratelezh.

🛳 Lakaet eo bet war vor e fin ar bloaz 2022 ar bagoù bale kentañ az a en-dro gant gaz naturel liñvennet (GNL). Savet eo bet gant Chanterioù an Atlantel e Sant-Nazer (44). Teir bag all a vo savet a-benn 2027. Ar raktres-mañ zo bet arc’hantaouet gant an Ademe, ajañs an endro, evit an « treuzkemm energiezh en ekonomiezh ».

Didrouz eo chomet marv ur paotr yaouank war e lec’h labour e Penn-ar-Bed. Aet eo d’an anaon Clément en ur park eus ti-feurm Le Pépin et la plume, d’an 28 a viz Du 2023, er Roc’h Morvan (29). 28 bloaz e oa. N’eo ket plaset mat Bro-Frañs da geñver surentez el labour e-touez broioù Europa.

Bep miz e vez graet ur sell prim ganeomp war lizher-kelaouiñ « Splann ! » dre lakaat ar gaoz war unan eus sujedoù al lizher. Gant Juliette Cabaço Roger (« Splann ! ») ha Tunvezh Gloaguen-Grandjean (Radio Kreiz-Breizh)

Ar miz-mañ e vez lakaet ar gaoz war al lezenn da rediañ ar broduerien boued da ziskouez splann peseurt efed 'n eus o froduioù war an endro. Daoust hag-eñ e vo lakaet un dra bennak e plas ar bloaz-mañ ? N'eo ket sur… Selaouit hiroc'h ouzh Juliette Cabaço Roger.

Daoust d’an dañjerioù evit yec’hed al labourerien, an dud diwar-dro hag an en-dro e tremen Breizh hebiou d’an dalc’h stag ouzh an amoniak. Disteraet gant ar strollegezhioù ha bed ar gounezvouederezh ec’h a ar skarzhañ NH3 war washaat a-blasoù. Ha gwashañ tra e vez sikourioù publik bras d’ar saotrerien vras, darn anezhe e-maez lezenn.

Pet a dud a varv abalamour d’an amoniak e Breizh ? Diwar al labour-douar e sav ar gaz-mañ evit 95 % anezhañ. Ha hemañ orin eus ur saotradur bras en aer, gant elfennoù moan, orin eus krign-bev ha kleñvedoù ar galon hag ar gwazhioù. Poent bras eo plediñ gant se evit yec’hed an holl hag an endro, met daoust da se eo dister ken ha ken an ostilhoù eveshaat en Breizh. Ha se dre na vez ket postet trawalc’h a arc’hant foran en se.